Jak wyjść z estońskiego CITu?

03.06.2024 | podatki

Estoński CIT jest formą opodatkowania pozwalającą odraczać termin zapłaty podatku od dochodu, który nie został wydatkowany lub został przeznaczony na rozwój spółki. Należy go jednak zapłacić jeżeli zdecydujemy się na opłacanie podatku na zasadach ogólnych. Jak wyjść z estońskiego CITu i komu się to opłaca, o tym w dzisiejszym Podatkowo to i owo.

Wielu przedsiębiorców sądzi, że decydując się na estoński CIT będą musieli korzystać z tej formy opodatkowania przez 4 lata (lub wielokrotność 4 lat). W zgłoszeniu o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (ZAW-RD), które składamy przy przejściu na estoński CIT wskazujemy bowiem okres 4 lat podatkowych, w których planujemy korzystać z tej formy opodatkowania. Nie oznacza to jednak, że nie możemy przejść na opodatkowanie na zasadach ogólnych wcześniej.

Rezygnacja z estońskiego CIT może się odbyć na dwa sposoby:

  1. złożenie oświadczenia o rezygnacji,
  2. utrata warunków uprawniających do opodatkowania estońskim CIT.

Jeżeli spełniamy wszystkie warunki do korzystania z ryczałtu, lecz z różnych powodów chcemy przejść na zasady ogólne, możemy złożyć oświadczenie o rezygnacji z estońskiego CITu na deklaracji CIT-8e składanej do końca 3 miesiąca roku podatkowego po roku, który ma być naszym ostatni rokiem opodatkowania ryczałtem. W przypadku rezygnacji będziemy zobowiązani do zapłaty podatku od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto. W uproszczeniu oznacza to, że będziemy musieli zapłacić podatek od zysku, który nie był opodatkowany estońskim CIT. Ustawa daje nam jednak możliwość wyboru terminu, w jakim dokonamy zapłaty podatku. Możemy to zrobić bądź jednorazowo do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem, bądź do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym dokonano w całości lub w części wypłaty tego dochodu lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie. Jeżeli zatem nie zapłacimy podatku jednorazowo, nie będziemy do tego zobowiązani do czasu, aż zyski z okresu opodatkowania estońskim CIT nie zostaną rozdysponowane. Wyjątek stanowi sytuacja, postawienia w stan likwidacji albo upadłości, przejęcia przez inny podmiot lub zaprzestania prowadzenia działalności z jakiejkolwiek innej przyczyny, albo znaczne ograniczenie zakresu tej działalności. Wówczas bowiem podatek należy zapłacić przed zaistnieniem tego zdarzenia.

Podatek od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto może okazać się nie jedyną należnością, którą będziemy zobowiązani zapłacić. W tym miejscu istotny jest właśnie czas po którym rezygnujemy z opodatkowania ryczałtem. Jeżeli bowiem rezygnujemy przed upływem 4 lat, będziemy także zobowiązani do zapłaty kwoty podatku od korekty wstępnej wykazanej podczas wejścia w estoński CIT. Termin zapłaty podatku upływa z końcem pierwszego miesiąca po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem. Zobowiązanie to natomiast wygasa, jeżeli byliśmy opodatkowani estońskim CIT przez okres co najmniej 4 lat podatkowych. Jeżeli jednak korekta wstępna wyniosła „0”, wówczas bez różnicy będzie, czy zakończymy opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek po okresie 4 lat, czy wcześniej.

Drugą z możliwości zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne jest utrata warunków do opodatkowania estońskim CIT. W takiej sytuacji również będziemy zobowiązani do zapłaty podatku od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto na takich zasadach, jak przy dobrowolnej rezygnacji oraz podatku od korekty wstępnej (o ile utrata prawa do estońskiego CIT nastąpi przed okresem 4 lat). Różnicą między tymi dwoma sposobami sprowadza się do terminu od którego będziemy opodatkowani na zasadach ogólnych. O ile bowiem w przypadku dobrowolnej rezygnacji będziemy opodatkowani na zasadach ogólnych od początku roku podatkowego następującego po roku za który zadeklarowaliśmy ostatnie rozliczenie ryczałtu od dochodów spółek, o tyle przy utracie prawa do opodatkowania ryczałtem, termin ten nie jest już jednoznaczny. Jeżeli bowiem większość naszych przychodów z działalności będzie pochodzić ze źródeł pasywnych, lub zatrudnienie spadnie poniżej 3 osób, wówczas na zasadach ogólnych będziemy się rozliczać od następnego roku, w którym to zdarzenie nastąpiło. Natomiast w przypadku, w którym:

zmienimy formę prawną, na taką która nie może korzystać z estońskiego CIT,

  • nabędziemy udziały w innych podmiotach,
  • sporządzimy sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR na podstawie art. 45 ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości,
  • zaprzestaniemy prowadzenia ksiąg rachunkowych lub nie będzie możliwe określenie zysku netto,
  • przejmiemy inny podmiot lub sami zostaniemy przejęci (za wyjątkiem, gdy oba podmioty będą opodatkowane ryczałtem),
  • będziemy rozliczać podatek na zasadach ogólnych od tego roku, w którym to zdarzenie nastąpiło.

Podsumowując, estoński CIT nie powoduje, że nie będziemy musieli płacić podatku, lecz odracza termin jego zapłaty. Jeżeli zrezygnujemy z estońskiego CIT lub przestaniemy spełniać warunki, które do niego uprawniają, nie będziemy jednak zobowiązani do zapłaty podatku, do czasu, kiedy wypracowany zysk będzie rozdysponowany. Jeżeli przy rozpoczęciu opodatkowania ryczałtem wykazaliśmy korektę wstępną, przy wyjściu z estońskiego CIT przed upływem 4 lat, będziemy musieli zapłacić od niej podatek.

Jeżeli zastanawiają się Państwo nad zaletami i wadami opodatkowania estońskim CIT, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią.

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.

Stan prawny na dzień 03 czerwca 2024 r.

Autor: Radca prawny Rafał Knap

Artykuł powstał we współpracy z Kancelarią Prawną Graś i Wspólnicy