Ustawa o fundacji rodzinnej weszła w życie rok temu. W ciągu tego czasu powstało ponad tysiąc fundacji rodzinnych, a kolejne kilkaset czeka na rejestrację. Jest to znacznie więcej, niż się spodziewano, co potwierdza jak bardzo potrzebna była ta ustawa. Fundacje rodzinne szybko zyskały na popularności, stając się kluczowym elementem w zarządzaniu majątkiem i sukcesji dla wielu polskich przedsiębiorców. Dzięki nowym regulacjom właściciele firm rodzinnych mogą teraz lepiej planować przyszłość swoich przedsiębiorstw, zabezpieczając je na długie lata i zapewniając ich ciągłość w rękach rodziny.

Czy warto tworzyć fundacje rodzinne?

Właściciele firm rodzinnych w Polsce od lat oczekiwali na regulacje ułatwiające kumulowanie majątku i rozwijanie biznesu. Do 30 kwietnia 2024 r. w Polsce zarejestrowano 980 fundacji, a najnowsze dane pokazują, że jest ich już ponad 1000. Obecnie widać, że zainteresowanie fundacjami rodzinnymi jest naprawdę duże, a liczba wniosków o rejestrację przekracza prognozy. Jest to ogromny sukces instytucji prawnej, która była wyczekiwana przez lata.

Dla kogo fundacja rodzinna?

Fundacja rodzinna jest dedykowana osobom fizycznym, które chcą zabezpieczyć swoje aktywa majątkowe na przyszłość. Jej celem jest zapewnienie, że firma będzie trwała przez pokolenia, a majątek pozostanie w rękach rodziny lub osób bliskich fundatorowi. Majątek ten podlega dalszemu zarządowi zgodnie z wolą fundatora wyrażoną w statucie fundacji oraz innych dokumentach. Fundator może zapewnić kontynuację wartości, które wyznaje, oraz sposobu prowadzenia firmy i ścieżek rozwoju, zgodnie z jego przekonaniami, które chciałby, aby były kontynuowane przez kolejne pokolenia.

Fundacja rodzinna umożliwia sukcesję na jasno określonych zasadach przez fundatora. Jest to jednak rozwiązanie skierowane głównie do właścicieli firm rodzinnych o statusie dużych i średnich przedsiębiorstw lub właścicieli majątku prywatnego o znacznej wartości, mimo że minimalna wartość majątku wnoszonego do fundacji wynosi 100 000 zł.

Zalety fundacji rodzinnej

W przypadku takich przedsiębiorstw fundacja rodzinna niesie za sobą wiele korzyści w zakresie sukcesji, m.in.:

• zabezpieczenie procesu sukcesji na pokolenia;
• zachowanie rodzinnego charakteru firmy;
• ochrona przed podziałem udziałów bądź akcji między wszystkich spadkobierców;
• możliwość przyjęcia jasno określonych zasad w zakresie wypłaty świadczeń.

Ważnym elementem jest to, że fundator może uzależnić wypłaty na rzecz beneficjentów od spełnienia warunków precyzyjnie przez niego określonych, a ustawodawca nie przewidział żadnych ograniczeń w tym zakresie. Dzięki temu majątek jest chroniony przed ryzykiem związanym z tradycyjną sukcesją majątkową.

Ochrona majątku w fundacji rodzinnej

Fundacja rodzinna pozwala chronić majątek przed roszczeniami wierzycieli, o ile zobowiązania fundatora powstały po wniesieniu majątku do fundacji. Dzięki fundacji rodzinnej majątek jest oddzielony od majątku prywatnego i firmowego. W przypadku trudności finansowych przedsiębiorstwa lub samego fundatora, majątek wniesiony do fundacji jest bezpieczny. Fundator nie odpowiada za zobowiązania fundacji rodzinnej, choć fundacja będzie solidarnie odpowiedzialna za jego zobowiązania cywilnoprawne i zaległości podatkowe powstałe przed utworzeniem fundacji, ale tylko do wysokości wniesionego mienia. Fundacja rodzinna nie odpowiada za zobowiązania fundatora powstałe po jej założeniu.

Podsumowanie

Fundacje rodzinne stanowią nowoczesne i skuteczne narzędzie do zarządzania majątkiem i sukcesji w firmach rodzinnych. Ich rosnąca popularność w Polsce, potwierdzona przez fakt, że w ciągu roku powstało ponad tysiąc takich fundacji, jest dowodem na to, jak bardzo oczekiwana i potrzebna była ta ustawa. Dla wielu przedsiębiorców fundacja rodzinna jest gwarancją, że ich firmy będą trwały przez pokolenia, a wartości, które wyznają, będą kontynuowane. Przez jasne zasady zarządzania i ochronę majątku, fundacje rodzinne mogą stać się fundamentem stabilności i rozwoju polskich firm rodzinnych na długie lata. To sukces nie tylko dla poszczególnych przedsiębiorstw, ale i dla całej gospodarki, która zyskuje na stabilności i ciągłości rodzinnych biznesów.

Jeśli są Państwo zainteresowani założeniem fundacji rodzinnej, serdecznie zapraszamy do kontaktu. Nasz zespół ekspertów z przyjemnością odpowie na wszystkie pytania, doradzi w zakresie formalności oraz pomoże przejść przez cały proces tworzenia fundacji rodzinnej.

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie jest to porada prawna.

Stan prawny na dzień 28 maja 2024 r.

Autorzy: Prawnik/Doktorant Marta Stańdo, Doradca restrukturyzacyjny Michał Sowiński, Adwokat Mateusz Grosicki